In samenwerking met het Hollands Vocaal Ensemble uit Amsterdam o.l.v. Fokko Oldenhuis.
Bij het programma
Het lied Die Nachtigall is één van de Sieben frühe Lieder die Alban Berg in 1928 heeft georkestreerd. In 1982 maakte de Zwitserse koordirigent Clytus Gottwald er een bewerking van voor 16-stemmig koor. Dat Bergs orkestversie hoge fluit- en lage contrabaspartijen kent, verraadt de extremen van deze koorzetting: van hoge d”’ tot de lage D”. Maar de melodiestem, oorspronkelijk een altmezzo partij, is wonderschoon ingebed in een beweeglijk stemmenweefsel vol imitatie en tekstkleuring en dat maakt deze bewerking uiteindelijk zo bijzonder. De twee andere werken die in dit programma met een gecombineerde koorbezetting van het Leids Project Koor en het Hollands Vocaal Ensemble worden gezongen, zijn het Agnus Dei van Krzyzstof Penderecki en het Friede auf Erden van Arnold Schönberg. Penderecki componeerde in 1981 een Requiem ter nagedachtenis aan de Poolse slachtoffers van de 2e wereldoorlog: een imposant oratorium voor solisten, koor en groot orkest. Midden in dit geweld klinkt plotsklaps een verstild a cappella Agnus Dei. Het werk is grotendeels tonaal. Een indringende hoofdthematiek, een gelijkmatige opbouw en een weergaloos cluster op tweederde van het stuk. De coda-achtige nazin mondt uit in een onwerkelijk kaal dona nobis pacem. Schönberg schreef, in 1908 op een tekst van Conrad Ferdinand Meyer het Friede auf Erden. Bijna nergens wordt het verlangen naar harmonie en vrede zo meeslepend tot klinken gebracht als in deze compositie. Schönberg verzuchtte na de voltooiing van het werk: “Ich weiss nicht, ob es möglich ist”. Hij was 33 jaar toen hij het werk schreef en stond op het punt om de tonaliteit vaarwel te zeggen en te gaan experimenteren met de dodecafonie. Dit werk echter is nog geschreven in een laatromantische idioom: zwevende harmoniek, veelvuldige modulaties, extreme liggingen. Maar zo uitermate dankbaar omdat de middelen op zo’n meesterlijke wijze worden aangewend om uitdrukking te geven aan een indringende tekst.
Lajos Bárdos
- Popule meus
- Boldogasszony anyánk
- Libera me
- Jeremiás préféta könyörgése
Alban Berg (bew. Clytus Gottwald)
Krzysztof Penderecki
Ingvar Lidholm
Lajos Bárdos
Arnold Schönberg
Concerten
- 3 december 2004 Utrecht
- 11 december 2004 Leiden
- 12 december 2004 Amsterdam
Sponsors
Dit programma is mede mogelijk door de financiele steun van:
- Stichting VSBfonds
- Fonds 1818
- Fonds voor de amateurkunst
- Gemeente Leiden
- Gemeente Amsterdam
Gesualdo
