Lijden als Muze

In het voorjaar van 2023 heeft het Leids Projectkoor het project Lijden als Muze uitgevoerd, samengesteld uit stukken waarbij leed in diverse vormen inspiratie vormde voor de componist.

  • Brahms – Ach, arme Welt
  • Mauersberger – Wie liegt die Stad so wüst?
  • Whitacre – When David heard
  • Tippett – Five spirituals from A Child of our Time
  • Ginastera – Hieremiae Prophetae Lamentationes
  • Mäntyjärvi – Canticum Calamitatis Maritimae
  • Lassus – La nuict froide et sombre

Op de plank

LPK 52: Op de plank

In dit project zong het Leids Projectkoor muziek uit uiteenlopende periodes van Engelse en Duitse componisten die één ding met elkaar gemeen hebben: de composities zijn allemaal een tijd op de plank blijven liggen om uiteenlopende redenen. Bijvoorbeeld omdat de componist het pas later aan het eind van zijn leven heeft afgemaakt, of overleed voordat het werk in première ging.

Voor de pauze was het Duitse gedeelte met als eerste “Richte mich Gott” van Felix Mendelssohn, pas uitgevoerd na zijn dood. Daarna Arnold Schönbergs “Dreimal tausend Jahre”, gevolgd door een sprong terug in de tijd met “Warum ist das Licht gegeben” van Johannes Brahms. De generatie daarna werd vertegenwoordigd door Max Reger, wiens prachtige 8-stemmige motet “Der Mensch lebt und bestehet” gezongen werd. Het slotstuk voor de pauze was “Fürchte dich nicht” van Johann Sebastian Bach, een tijd lang een ‘vergeten’ componist, weer onder de aandacht gebracht door Mendelssohn, waarmee dit concert geopend werd.
Na de pauze volgde het Engelse gedeelte met eerst een werk van William Byrd, “Ave verum Corpus” en daarna het prachtige, pas na zijn dood uitgevoerde “Requiem” van Herbert Howells.

Concerten waren op 12 november om 20.15 in de Nieuwe Badkapel te Den Haag en 13 november om 15.00 in de Petruskerk in Leiden.

Carnaval en Passie

LPK 51, voorjaar 2022.

Het Leids Projectkoor zoekt het dit voorjaar in extremen. Van carnaval tot kruis. Van lallende lansknechten tot treurende gelovigen. Van onmatigheid tot onthouding. Van duivels tot geliefden. Van Vette Donderdag tot Goede Vrijdag.

Adriano Banchieri (1567-1634) schreef de madrigaalkomedie Festino nera sera del Giovedì grasso avanti cena (1608) voor een carnavalsviering in Venetië, naast zijn werk als kerkmusicus en Benedictijner monnik. Vrienden vieren hun gezelschap, de liefde en de drank. Zelfs de dieren zingen mee.

De Nederlandse componist Robert Heppener (1925-2009) gebruikt in Canti carnascialeschi (1966) teksten die geschreven zijn voor het uitbundige carnaval van Florence ten tijde van de kunst- en feestliefhebber Lorenzo de Medici, ‘Il Magnifico’. Carnavalsliederen die verder afstaan van ‘Bij ons staat op de keukendeur’ vind je niet snel. Hij laat de koorstemmen in virtuoze partijen over elkaar heen tuimelen en duivels onheilspellend fluisteren.

Na al die uitspattingen is het tijd voor vasten en contemplatie. De Poolse componist Paweł Łukaszewski (1968) maakte in zijn Responsoria tenebrae (in 2010 geschreven voor The King’s Singers) ook nieuwe muziek van oude teksten, nu over de kruisiging van Jezus. De duisternis die neerdaalt over het land vangt hij in schrijnende akkoorden.

Sicut cervus van Palestrina brengt het programma terug naar het licht. De tekst klonk traditioneel bij het inzegenen van het water voor de doop op de zaterdag voor Pasen.

Uitvoeringen waren op zondagmiddag 27 maart en zaterdagavond 2 april.

Russische Schnitt!

Leids Projectkoor zingt Schnittkes Concerto for Choir

Schnittke beschouwde Concerto for Choir als een van zijn belangrijkste werken. Hij componeerde het stuk voor 16-stemmig koor a cappella midden jaren ’80 en koos als basis een oud, heilig geschrift van de middeleeuwse monnik Grigor Narekatsi (951-1003). De muzikale taal verwijst naar de melodieuze regels uit de Russisch-orthodoxe liturgie, de zogeheten ‘znamennyj raspev’ (zingen op gebaren of ‘neumen’, dat zijn basiselementen in muzieknotatie). Maar ook de typische stijlelementen van Schnittke zijn duidelijk hoorbaar. De compositie is als een soort ‘microkosmos’ waarin zijn gehele muzikale vocabulaire open en bloot is gehuisvest. Veel critici zien Concerto for Choir als een topstuk uit de religieuze koormuziek van de 20ste eeuw.


Concerten
Zaterdag 7 december 2013 20.15 uur
St Willibrordkerk
Minrebroederstraat 21, Utrecht

Zondag 8 december 2013 15.00 uur
HartebrugKerk
Lange Mare 79, Leiden

… such stuff as dreams are made on …

Leids Projectkoor zingt All about Shakespeare 

Het Leids Projectkoor zingt composities uit de 20ste en 21ste eeuws van ondermeer Frank Martin, Ralph Vaughan Williams en de Finse Jaakko Mäntyjärvi. Rode draad van het programma vormt de zeggingskracht van Shakespeare, door een ieder op persoonlijke wijze ingekleurd. Het  resultaat is een veelkleurig palet van a cappella muziek met onheilspellende en zalvende klanken, humor en diepgang, mysterie en menselijkheid.

… such stuff as dreams are made on …
De grote Britse schrijver Shakespeare kon als geen ander menselijke karakters schetsen en onze sterfelijkheid belichten: “We are such stuff as dreams are made on, and our little life is rounded with a sleep.” Een quote uit zijn toneelstuk The Tempest, dat dit jaar precies vierhonderd jaar geleden voor het eerst werd opgevoerd. Een uitgelezen kans voor het Leids Projectkoor om een programma rond teksten van deze grootmeester in het betere drama te brengen.

Gastdirectie
Het All about Shakespeare-project is alweer nummer 38 in een reeks van ambitieuze en aanstekelijke projecten van het Leids Projectkoor. Sinds de oprichting in 1991 heeft het koor een lange lijst van originele en soms tamelijk onbekende muziek gezongen; de eerste vijftien jaar onder leiding van oprichter en dirigent Hans Noyens en sinds 2008 gedirigeerd door Gijs Leenaars. Wegens een zeer drukke agenda van de vaste dirigent is de Hongaars-Nederlandse dirigent Béni Csillag uitgenodigd voor het samenstellen, instuderen en dirigeren van de concerten voor dit project. De creatieve samenwerking met de vijfentwintig projectzangers belooft een aansprekend concert voor iedereen die van deze impressionistische koormuziek houdt.

Programma
Ralph Vaughan Williams – Three Shakespeare Songs / Come Away, Death

Jaakko Mäntyjärvi – Shakespeare Songs

Frank Martin – Songs of Ariel

Matthew Harris – Selectie uit Shakespeare Songs

Jonathan Dove – Who killed Cock Robin?

Robert Applebaum – Shall I compare thee?

Concertinformatie
LEIDEN zaterdag 26 november 20.15Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1

UTRECHT zondag 27 november 15.00 Lutherse kerk, Hamburgerstraat 9

Komm, komm!

Komm, komm!

Het Leids Projectkoor onder leiding van dirigent Gijs Leenaars presenteert een tweeluik van Duitse koormuziek: de 17de eeuwse motetten van Heinrich Schütz en de 18de eeuwse motetten van Johann Sebastian Bach worden gespiegeld aan de moderne a cappella composities van Schönberg, Distler en Cerha.

Voor de instrumentale ondersteuning zorgen Jörn Boysen, klavecinist, en María Sánchez Ramírez, celliste.

Bach schreef zijn beroemde motetten waaronder Komm, Jesu, komm! als troost en bemoediging tijdens uitvaartdiensten: het zijn stuk voor stuk juweeltjes geworden waarvan er twee op het programma staan. In de dubbelkorige Psalmen Davids van Schütz klinken zowel Venetiaanse als Nederlandse muzikale invloeden: Schütz reisde door Europa op zoek naar nieuwe muzikale impulsen. Schönberg ontleende Drei Volkslieder uit de 15de en 16de eeuw en schreef er arrangementen voor. Officieel was hij in die tijd (eind twintiger jaren) nog Oostenrijker maar woonde inmiddels in Berlijn. Friedrich Cerha (geboren 1926) is ook van Oostenrijkse origine en heeft het grootste deel van zijn muzikale carrière in Wenen gewerkt. De 4 Hölderlin-Fragmente schreef hij op teksten van de 17/18de eeuwse dichter Hölderlin. De Duitse 20ste eeuwse componist Hugo Distler geldt als belangrijkste vernieuwer van de lutherse kerkmuziek na 1930. Geïnspireerd door de teksten van de 19de eeuwse dichter Eduard Möricke componeerde Distler het driedelig Möricke Chorliederbuch, én hij dirigeerde zelf de wereldpremière in 1939 in het Oostenrijkse Graz.

Komm, komm! op:

Zaterdag 21 november 2009
Lutherse Kerk, Hamburgerstraat 9, Utrecht
Aanvang concert: 20.15 uur

Zondag 22 november 2009
Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1, Leiden
Aanvang concert: 15.00 uur

American Dream

The American Dream – Leids Projectkoor

Grenzeloos concertprogramma onder leiding van nieuwe dirigent Gijs Leenaars

 

Programma:   Stravinsky, Toch, Barber, Copland, Feldman

Concertdata:   Zaterdag 25 oktober, 20.15 uur, Marekerk, Leiden

Zondag 26 oktober, 15.00 uur, Doopsgezinde Kerk, Utrecht

M.m.v.            Arwen van der Burg (altviool), Jankoen de Haan (celesta), Tobias Liebezeit (slagwerk)

  

Vertrekpunt voor het jongste concertprogramma van het Leids Projectkoor is de 20ste eeuwse muziek uit het land van de onbegrensde mogelijkheden: Amerika. Met de nieuwe vaste dirigent Gijs Leenaars aan het roer wordt de muzikale horizon van immigranten en nieuwe Amerikanen verkend. Op zaterdag 25 en zondag 26 oktober kan het resultaat van deze reis worden beluisterd tijdens een tweetal concerten in Leiden en Utrecht.

 

In The American Dream staan werken centraal die met recht – zij het vanuit steeds verschillende perspectieven – Amerikaans genoemd kunnen worden. Het programma weerspiegelt het belang van geïmmigreerde componisten op de Amerikaanse output van de 20steeeuwse koormuziek. Wat houdt ‘Amerikaans’ precies in, afgezien van een geografisch verwantschap? Kenmerkend is dat het werk in dit programma onmiskenbaar vrucht is van zowel Amerikaanse als exotische bodem.

 

Amerikaanse diversiteit

Aaron Copland schreef zijn Four Motets op 22-jarige leeftijd voor en in opdracht van zijn lerares Nadia Boulanger in Parijs. Op latere leeftijd zou Copland opmerken dat het werk nog niet zijn persoonlijke – lees Amerikaanse – stijl had.

Tres Sacrae Cantiones van Igor Stravinsky is een completering van motetfragmenten van Carlo Gesualdo voor wie Stravinsky een diepe bewondering had. Anthem  is een van Stravinsky’s laatste werken: hij heeft het prachtige gedicht The dove descending van T.S. Eliot gezet volgens een nogal persoonlijke opvatting van de twaalftoonsleer.

Ernst Toch schreef zijn Geographical Fugue in 1930, vier jaar voor hij, onder druk van het nationaal-socialisme, naar Amerika zou emigreren. Hier had hij veel succes als filmcomponist, maar hij typeerde zichzelf op 73-jarige leeftijd toch als “the world’s most forgotten composer of the 20th century”.

Twelfth Night en To be sung on the water vormen samen Opus 42 van Samuel Barber. Barber gebruikte gedichten van Laurie Lee en Louise Bogan; waar het eerste deel begint met hoop door de geboorte van Christus, eindigt deel twee met het wegvaren, de eindeloze nacht in. Barber koos To be sung on the water voor zijn eigen begrafenis.

 

Rothko Chapel

Piece de resistance vormt Rothko Chapel, een compositie die Morton Feldman in 1971 schreef voor de inauguratie van het door Mark Rothko ontworpen meditatiecentrum in Houston, Texas. Het werk is akoestisch gedacht voor de achthoekige centrale ruimte in de kapel. Bovendien ademt het werk een kunstopvatting die, net als Feldman zelf, zijn wortels had in de Amerikaanse kunstenaarskring rond ondermeer Willem De Kooning, John Cage en Jackson Pollock. ‘The American Dream’ betekende voor hen vooral: universeel zijn. Feldman koos voor een ongewone bezetting: koor, altviool, een ruime diversiteit aan slagwerk en een celesta (een toetseninstrument dat klinkt als een zacht klokkenspel).

Silence

Silence – Leids Projectkoor zingt in Stilte

In het a capella programma Silence presenteert het Leids Projectkoor een veelkleurig palet aan composities rond het thema stilte. Hoe klinkt stilte in muziek uit de 16de eeuw en hoe heeft het thema componisten in de 20ste en 21ste eeuw geïnspireerd?

Stilte: heerlijk (even) niets horen of een oorverdovende afwezigheid van geluid, van klanken? Geeft het ruimte voor concentratie of vraagt het dwingend om aandacht? Stilte: een thema dat componisten van alle eeuwen heeft geboeid. Het is de ruimte tussen de bedachte reeks van muzikale klanken, en vormt zo een essentieel onderdeel van iedere compositie.

De Estse componist Arvo Pärt creëert een mystieke sfeer in zijn muziek en maakt daarbij dankbaar gebruik van stilte, als meditatief moment, als stilte voor de storm. Zo ook in zijn a capella composities Solfeggio en …Which was the son of… . In Sleep is de Amerikaanse componist Eric Whitacre op zoek naar rust en stilte om de slaap te kunnen vatten. Van de Deense componist Knut Nystedt klinken twee composities, ogenschijnlijk vol verstilling en rust maar met luid ontzag en ongedurig verlangen. Van eigen bodem Silence, geschreven door Ton de Leeuw, een van de meest toonaangevende 20ste eeuwse componisten uit Nederland. De Zweed Thomas Jennefelt schetst in zijn Villarosa Sarialdi een caleidoscoop van sferen met serene stilte en schreeuwende onrust als uitersten.

De moderne componisten worden bijgestaan door twee grootheden uit de 16de eeuw: Jan Pieterszoon Sweelinck en Orlando di Lasso. In hun werken klinkt de stilte van het gebed maar ook een cri de coeur: een roep van het hart om berusting.

Dit project was het eerste project na het afscheid van eerste dirigent en oprichter Hans Noyens. Het stokje werd tijdelijk en kundig overgenomen door Fokko Oldenhuis, dirigent van meerdere koren, in Den Bosch, Amsterdam, Nijmegen en Groningen.

Uitvoeringen waren op zaterdag 13 en zondag 14 oktober 2007 in Utrecht en Leiden.

 

Y no lo borra…

Dit project was er een met een lach en een traan: natuurlijk hadden de deelnemers van LPK33 veel zin om de wederom prachtige muziek (zie onder) in te studeren en op de concerten ten gehore te brengen, maar ook was dit het laatste project onder leiding van dirigent Hans Noyens!

Repertoire

Poulenc

  • delen uit de Mis in G

Monteverdi

  • Madrigalen uit het 8ste madrigaalboek

stukken van Abril en Favero

Sweelinck

  • Psalm 33

Concerten

  • vrijdag 17 november 20.15 in de Waalse Kerk, Noordeinde 25, Den Haag
  • zaterdag 18 november 20.15 in de Marekerk, Lange Mare 48, Leiden